De beschermende werking van tomaten bij UV-straling

Wie Total Face & Body (toen nog als Allround Schoonheidssalon Melanie) al langer volgt op Facebook, kan zich misschien nog wel herinneren dat ik ooit iets heb gepubliceerd over tomaten en zonnebrand. In tomaten zou een stofje zitten dat de huid beschermt tegen UV-stralen. Gezien we toch langzaam richting het voorjaar gaan, ga ik hier vandaag iets dieper op in.

De tomaat
In Nederland wordt vaak gediscussieerd over het feit of een tomaat een groente- of een fruitsoort is. Het zou technisch gezien tot de fruitsoorten behoren, omdat het als vrucht aan de plant groeit. Toch draagt de tomaat in Nederland de stempel ‘groente’, omdat wij hem vaak klaarmaken en eten als een groentesoort[1].

Ik zelf ben gek op tomaten en eet deze regelmatig verwerkt in de warme maaltijd. Soms heb ik fases dat ik dagelijks een tomaat rauw uit de hand eet. Heerlijk fris en ze bevatten slechts 16 kilo calorieën per stuk. Daarnaast kun je tomaat ook goed combineren met fruit in een heerlijke fruitsalade of een smoothie. Maar denk bijvoorbeeld eens aan de kleine snacktomaatjes voor tussendoor, of de grote vleestomaten waar je tomatensoep mee kunt maken. Er zijn dus heel veel manieren hoe je kunt genieten van deze rode kanjer!

UV-stralen en de huid

Zonnebrand ontstaat door de blootstelling aan UV-stralen, uit onder andere de zon en de zonnebank. Er zijn drie soorten UV-stralen, namelijk UV-A, UV-B en UV-C. Van deze drie soorten stralen, komt UV-A het diepste in de huid. Deze straal zorgt voor de meeste huidverkleuring, maar ook het meest voor huidveroudering. UV-A wordt in het Engels ook wel de ‘Aging-ray’ genoemd. Je wordt er dus vooral rimpelig van, maar ook de kans op huidkanker wordt vergroot. De soort UV-A betreft 90% van de stralen die vanuit de zon de aarde bereiken.

UV-B staat in het Engels bekend als de ‘Burning-ray’ en zorgt dan ook voor de meeste zonnebrand en huidbeschadiging. Het verminderd sterk het aantal antioxidanten in de huid, waardoor de huid minder beschermd is voor straling. UV-B vergroot dan ook het sterkst de kans op huidkanker.

UV-C is zeer schadelijk voor ons, maar wordt gelukkig door de ozonlaag geabsorbeerd[2].

Wanneer UV-stralen onze huid bereiken, levert dit onze huid foto-oxidatieve stress op. Dit is een chemische reactie in de huid en reageert met onder andere de eiwitten, de vetten en het DNA in de cellen. Deze reactie speelt een rol in het ontstaan van roodheid, vroegtijdige huidveroudering en huidkanker[3].

Wat doet die tomaat dan?
Om de chemische reactie (genaamd de foto-oxidatieve stress) vanuit UV-straling te verminderen, zijn antioxidanten nodig. De tomaat is hier een zeer geschikt product voor, omdat de tomaat veel lycopeen bevat. Lycopeen behoort tot de carotenoïden en blijkt de meest efficiënte antioxidant te zijn. Er is een groot verband aangetoond tussen de inname van carotenoïden en het voorkomen van degeneratieve ziekten (achteruitgang van organen en/of hun functie). Wanneer de UV-straling zorgt voor oxidatie in de cellen, komen dus de antioxidanten uit de tomaat in actie en verminderen op deze manier de huidbeschadiging[3]. 

De biologische beschikbaarheid (mate van beschikbaarheid) van lycopeen is uit tomatenpuree het hoogst, in vergelijking met rauwe tomaat en tomatensap[3]. Voeg dus wat heerlijke tomatenpuree toe aan je pasta of wees creatief en verwerk het in bijvoorbeeld een ovenschotel. Gezond, goed voor je huid en tevens super lekker!

Wist je datje

Lycopeen wordt ook toegevoegd als rode kleurstof aan producten onder het E-nummer E160d[4]. 

Bronnen